Khoa học công nghệ hiện đang trên đà phát triển mạnh mẽ. Trong đó, nổi bật nhất là công nghệ nano. Sự ra đời và phát triển của ngành công nghệ này đã tạo ra một bước ngoặt lớn trong quá trình phát triển của loài người. Vậy Nano là gì? Và công dụng của công nghệ nano tới đời sống và sức khỏe con người như thế nào? Hãy cùng Li ên hiệp Hợp tác xã OCOP VIệt Nam tìm hiểu về vấn đề này.
Nano là gì? Công nghệ nano là gì?
Vật liệu nano là một loại vật liệu có cấu trúc các hạt, các sợi, ống, hay các tấm mỏng,.. Có kích thước rất nhỏ khoảng từ 1 – 100 nanomet. Theo đó, công nghệ nano là công nghệ liên quan đến việc thiết kế, phân tích, chế tạo ứng dụng các cấu trúc, thiết bị và hệ thống bằng việc điều khiển hình dáng, kích thước ở quy mô nanomet (khoảng 1-100 nanomet).
Chế tạo vật liệu nano
Có rất nhiều các phương pháp chế tạo vật liệu nano. Trong đó có 4 phương pháp phổ biến nhất:
- Phương pháp hóa ướt:Bao gồm các phương pháp thủy nhiệt, sol-gel, và đồng kết tủa. Theo phương pháp này, các dung dịch chứa ion khác nhau được trộn với nhau theo một tỷ phần thích hợp, dưới tác động của nhiệt độ, áp suất, độ pH,… mà các vật liệu nano được kết tủa từ dung dịch. Sau quá trình lọc, sấy khô, ta thu được các vật liệu có kích thước nano.
- Phương pháp cơ khí nano: Bao gồm các phương pháp tán, nghiền, hợp kim cơ học. Theo phương pháp này, vật liệu ở dạng bột được nghiền đến kích thước nhỏ hơn. Ngày nay, các máy nghiền thường dùng là máy nghiền bi hành tinh hay máy nghiền quay.
- Phương pháp bay hơi nhiệt:Gồm các phương pháp quang khắc (lithography), lắng đọng trong chân không (vacuum deposition), vật lí, hóa học. Các phương pháp này áp dụng hiệu quả trong chế tạo màng mỏng hoặc lớp bao phủ bề mặt. người ta cũng có thể dùng nó để chế tạo hạt nano bằng cách cạo vật liệu nano từ tấm chắn.
- Phương pháp pha khí:Gồm các phương pháp nhiệt phân, nổ điện (electro-explosion), đốt laser, bốc hơi ở nhiệt độ cao, plasma. Nguyên tắc của các phương pháp này là hình thành vật liệu nano từ pha khí.
Ứng dụng của vật liệu nano trong đời sống
Công nghệ nano cho phép thao tác và sử dụng vật liệu ở tầm phân tử, làm tăng và tạo ra tính chất đặc biệt của vật liệu, giảm kích thước của các thiết bị, hệ thống đến kích thước cực nhỏ. Đây được xem là cuộc cách mạng công nghiệp, thúc đẩy sự phát triển trong mọi lĩnh vực đặc biệt là y sinh học, năng lượng, môi trường, công nghệ thông tin, quân sự… và tác động đến toàn xã hội.
Ứng dụng trong nông nghiệp
Công nghệ nano với khả năng diệt khuẩn cao có vai trò quan trọng trong việc tiêu diệt các mầm bệnh như nấm, vi khuẩn cho cây trồng vật nuôi và bảo quản nông sản. Việc sử dụng một hàm lượng nhỏ vật liệu nano vào thức ăn của vật nuôi thay thế nguyên tố vi lượng, phức chất đang được sử dụng rộng rãi. Với ứng dụng này sẽ giúp vật nuôi dễ hấp thu và hạn chế tác dụng phụ của muối kim loại trong thức ăn cho vật nuôi. Ngoài ra, công nghệ nano còn ứng dụng để chiết xuất tinh chất vào ứng dụng thực phẩm, mỹ phẩm dược phẩm, hay những bài thực phẩm bằng phương thức thuốc nam của dân gian.
Và sản phẩm tinh chất nano cucurmin của công ty Hoàng Minh Châu cũng là một trong những sản phẩm được ứng dụng từ công nghệ nano này. Hiện OCOPSHOP.VN đã lựa chọn đưa sản phẩm 4 sao OCOP đến với người tiêu dùng.